Obszar Chronionego Krajobrazu Sierra Cebollera, La Rioja

Natura i zrównoważony rozwój

none

Zaskakuje ogromna różnorodność krajobrazów i kontrasty występujące w Hiszpanii. Dlatego też nie dziwi, że jest to kraj o największej liczbie miejsc uznanymi przez UNESCO za rezerwaty biosfery na świecie. Można znaleźć góry, lasy i doliny, a także wulkany, wydmy i obszary pustynne oprócz bagien, jezior, klifów, wodospadów, kanionów... Wyjątkowa przyroda o wielkiej wartości, o którą trzeba dbać. 

Ile jest w Hiszpanii chronionych obszarów naturalnych?

Całkowita powierzchnia obszarów naturalnych, objętych jedną z form ochrony w Hiszpanii, wynosi ponad 30 milionów hektarów. Oznacza to, że chroniona jest jedna trzecia powierzchni lądowej Hiszpanii i około 12% jej obszaru morskiego. Oprócz opracowywania różnych planów i narzędzi ochrony ekosystemów na poziomie krajowym, Hiszpania uczestniczy również w głównych międzynarodowych programach i porozumieniach dotyczących ochrony środowiska (Ramsar, Sieć Natura 2000, ZEPIM, OSPAR, MAB...). W programie UNESCO, na przykład, Hiszpania wyróżnia się dzięki 55 obszarom uznanym za rezerwaty biosfery, 17 geoparkom i czterem parkom narodowym wpisanym na listę światowego dziedzictwa (Doñana, Teide, Garajonay i Monte Perdido). Wyróżnia się również w liczbie Rezerwatów Starlight, z 15 miejscami certyfikowanymi za jakość ich nieba do obserwowania gwiazd. Hiszpania ma również trzydzieści obszarów przyrodniczych akredytowanych Europejską Kartą Zrównoważonej Turystyki (CETS) i kilka miejsc docelowych objętych siecią EDEN (Modelowe Ośrodki Turystyczne Europy), inicjatywy Komisji Europejskiej mającej na celu promowanie zrównoważonej turystyki. Nie zapominając ponadto, że Hiszpania od dziesięcioleci jest wiodącym krajem pod względem plaż wyróżnionych Błękitną Flagą.

Ile parków narodowych jest w Hiszpanii?

Przyroda w Hiszpanii pozwala cieszyć się autentycznymi cudami natury przez cały rok. Wystarczy odwiedzić 16 hiszpańskich parków narodowych, aby odkryć niesamowitą różnorodność krajobrazów: od wysokich szczytów w parkach Ordesa-Monte Perdido, Sierra Nevada, Picos de Europa i Sierra de las Nieves, po formacje wulkaniczne Teide lub Timanfaya; poprzez strome zbocza Caldera de Taburiente czy bajeczny las laurowy Garajonay. Ponadto istnieją bujne lasy i wodospady Aigüestortes; bagna Doñana, mokradła Tablas de Daimiel, góry i równiny Cabañeros lub łąki Monfragüe; i nie zapominając o skałach i lodowcowych kotłach Sierra de Guadarrama, rajskich plażach Parku Narodowego Wysp Atlantyckich czy klifach Archipelagu Cabrera

Turysta w Parku Narodowym Ordesa y Monte Perdido, Huesca

Oprócz tego istnieje nieskończona liczba naturalnych przestrzeni i fascynujących zabytków do odkrycia, takich jak pustynne krajobrazy Bardenas Reales, łuki na plaży Las Catedrales, czerwonawe wzgórza Las Médulas, osobliwe kształty jałowca na El Hierro, klify na szlaku Ruta del Flysch, piękno Lasu Irati czy pozostałych lasów bukowych wpisanych jesienią na Listę Światowego Dziedzictwa... to tylko kilka przykładów.

Las bukowy Otzarreta. Obszar chronionego krajobrazu Goribea, Kraj Basków

Jaka jest fauna i flora Hiszpanii?

Hiszpania jest jednym z krajów o największej bioróżnorodności na świecie i istnieje wiele możliwości, aby poznać ją w odpowiedzialny sposób. W dużej mierze wyjaśniają to strategiczne położenie między dwoma kontynentami, różne klimaty, różnorodność rzeźby terenu i geografia terytorium, z prawie 8 000 kilometrów wybrzeża i dwoma archipelagami. Fauna hiszpańska obejmuje gatunki typowo europejskie, śródziemnomorskie, afrykańskie i alpejskie, a także liczne gatunki endemiczne na wyspach i obszarach górskich. Łącznie szacuje się bogactwo około 70 000 gatunków zwierząt. Wilk, niedźwiedź brunatny, dziki kot, ryś iberyjski, jeleń czy dzik to jedne z najbardziej charakterystycznych ssaków. Także liczne gatunki ptaków drapieżnych, jak na przykład orzeł cesarski, orłosęp brodaty, sęp kasztanowaty, sokół wędrowny, puchacz czy jastrząb. Hiszpania jest również ważnym miejscem przelotu ptaków wędrownych podczas ich podróży w obie strony między Europą a Afryką. Czy wiesz, że Hiszpania to jedno z najlepszych miejsc, w których można cieszyć się ornitologią? A Wyspy Kanaryjskie są regionem Hiszpanii z największą liczbą endemicznej fauny? Niewątpliwie hiszpańska różnorodność biologiczna jest niezwykła, chociaż występuje tam również około 76 zagrożonych gatunków, w tym ryś iberyjski, niedźwiedź brunatny i orzeł cesarski. 

Jeśli chodzi o roślinność, Hiszpania posiada katalog 10 000 różnych gatunków roślin, w tym wiele rodzimych okazów. Ogólnie można wyróżnić dwa rodzaje roślinności, w zależności od tego, czy są to obszary wilgotne, czy cieplejsze. Na obszarach północnych i górzystych występują rozległe lasy i doliny, natomiast w głębi lądu i na obszarach śródziemnomorskich dominują równiny, stepy i lasy dębowe, sosnowe lub korkowe. Z drugiej strony są Wyspy Kanaryjskie, które są prawie miniaturowymi kontynentami ze względu na niesamowitą różnorodność biologiczną skoncentrowaną na kilku kilometrach.  

Las laurowy. Teneryfa, Wyspy Kanaryjskie

Polityka środowiskowa i zrównoważony rozwój

Hiszpania to kraj o rosnącej świadomości w zakresie ochrony środowiska. Troska o poszukiwanie modelu zrównoważonego rozwoju, który pogodziłby działalność gospodarczą i racjonalne wykorzystanie zasobów z ochroną środowiska, materializuje się w zatwierdzonej w 2007 i zaktualizowanej w 2021 roku Hiszpańskiej Strategii Zrównoważonego Rozwoju. Hiszpania zajmuje również aktywną postawę w obronie światowego środowiska naturalnego i podpisuje liczne porozumienia dotyczące ochrony przyrody w skali globalnej oraz protokoły przeciw zmianom klimatycznym i zanieczyszczeniu. W tym sensie warto zwrócić uwagę na zaangażowanie Hiszpanii w realizację celów zrównoważonego rozwoju (Sustainable Development Goals) Agendy Zrównoważonego Rozwoju 2030, zatwierdzonej przez ONZ w 2015 r., które obejmują aspekty bezpośrednio związane z ochroną ekosystemów i różnorodności biologicznej, zanieczyszczeniami, ochroną środowiska i walką ze zmianami klimatycznymi.

Zwiedzający w Parku Narodowym Aigüestortes, Lérida